Werkwijze

Lees hier meer over onze werkwijze:

U bent naar ons verwezen door de huisarts, praktijk-ondersteuner (een psycholoog die nauw samenwerkt  met de huisarts in een huisartsenpraktijk) of door een hulpverlener van het buurtteam. Ook kunt u verwezen zijn door een andere arts of medisch specialist. 

U kunt worden aangemeld door de verwijzer (buurtteam, huisarts of kinderarts), door bijvoorbeeld het formulier dat daarvoor bestemd is op onze website in te vullen. Of u kunt uzelf aanmelden, bijvoorbeeld door telefonisch contact op te nemen met het secretariaat of het formulier in te vullen, waarna het secretariaat met u telefonisch contact opneemt. Tijdens het telefoongesprek krijgt u de gelegenheid om uw vragen te stellen. Zodra de officiële verwijsbrief van uw verwijzer bij ons binnen is, maken we een afspraak voor een telefonische screening. Dit gesprek vindt in de regel binnen enkele weken na de ontvangst van uw verwijsbrief plaats, en dient ertoe om een indruk te krijgen van uw klachten dan wel – in geval van Kind en Jeugd –  van de problemen van uw kind. Op basis daarvan kunnen wij nagaan of wij u de juist hulp kunnen bieden. Dit voorkomt dat u onnodig wacht op een eerste intakegesprek. 

In geval van crisis kunt u soms sneller bij ons terecht. Voor informatie over onze actuele wachttijd kunt u contact opnemen met het secretariaat. 

Tijdens de intake bespreken wij met u de klachten, uw visie op de problemen, uw zorgen én uw verwachtingen van de behandeling. 

PsyMens hanteert exclusiecriteria ten aanzien van:

• Ernstige verslavingsproblematiek
• Verstandelijke beperking
• Schizofrenie

Voor meer informatie over hoe het behandeltraject is opgebouwd, verwijzen we u naar punt 15, 16 en 17 van ons kwaliteitsstatuut.

We begrijpen dat je graag weet wat er van jou wordt verwacht, maar geven ook graag aan wat je bij zo’n kortdurende behandeling van óns mag verwachten.

Wij bieden herstelondersteunende zorg. Wat betekent dat?

Cliënten melden zichzelf aan bij ons of worden door de huisarts aangemeld, wanneer ze willen werken aan hun psychische klachten. Ze willen weer grip krijgen op hun leven. Ze willen herstellen om zo snel mogelijk weer de draad op te kunnen pakken. Zo ook mogelijk jij. Wij willen je daarbij helpen. Onze aanpak is herstelondersteunend. We zien herstel als proces waarin mensen hun eigen veerkracht (her)ontdekken en ontwikkelen, leren omgaan met problemen en stressvolle gebeurtenissen en daardoor het leven weer kunnen oppakken. In dit herstelproces staan de mogelijkheden en krachten van de mens centraal en hebben zij zelf de regie over hun eigen leven. Herstellen doe je echter niet alleen. Verbondenheid met anderen, zoals met familieleden, vrienden, collega’s of lotgenoten, is één van de cruciale elementen van herstel. In veel gevallen lukt het om op eigen kracht samen met belangrijke anderen uit eigen netwerk weer betekenis aan het leven te geven, een positief zelfbeeld te ontwikkelen en de psychische klachten te verminderen. In een aantal gevallen is daar professionele hulp bij nodig om de persoonlijke groei te stimuleren en het leven weer op de rit te krijgen, zonder daarbij gehinderd te worden door bijvoorbeeld angst, een sombere stemming of andere psychische klachten die in de weg kunnen staan. De eigen kracht en oplossend vermogen van cliënten zijn daarbij van onschatbare waarde. In onze behandelingen staan die centraal. Onze behandelaren zijn in hun houding en beroepsuitoefening niet alleen interveniërende deskundige, maar tonen zich o.a. ook betrokken als ondersteuner en coach, werken samen, focusseren ze zich niet alleen op de klachten en hulpvraag, maar ook op ervaringen en sterke kanten en betrekken ze eventueel het eigen netwerk. Dit altijd in overleg. Behandelen doen we samen! Er is dan ook sprake van gedeelde verantwoordelijkheid.

Hoe ziet het behandelproces eruit?

Het eerste gesprek (de intake)

Omdat het een kortdurende behandeling betreft, kun je meestal na verwijzing door de huisarts snel bij ons terecht. Tijdens de intake worden de uitkomsten van de ingevulde vragenlijst besproken, de klachten en problemen besproken, maar er wordt ook volop aandacht besteed aan de sterke kanten, hoe je omgaat met problemen, op welke terreinen je goed functioneert en op welke terreinen niet en in hoeverre er aanspraak gedaan kan worden op je netwerk. Tijdens het eerste intakegesprek brengt de behandelaar in kaart middels een herstelondersteunende probleemanalyse 1) welke thema’s (bijvoorbeeld belangrijke / traumatische gebeurtenissen of relaties, familie, vrienden, maar ook eerdere hulpverlening kan aan bod komen, ervaringen thuis, op het werk, hobby’s of religie) van invloed zijn, 2) de aard en de ernst ervan, en 3) op welke thema’s je verandering wenst. We vragen hoe jij denkt dat de gewenste verandering gerealiseerd kan worden en wie uit de nabije persoonlijke kring daar mogelijk bij kan helpen.

Persoonlijk behandelplan

Na dit eerste gesprek maakt de behandelaar een persoonlijk behandelplan. Conform het Shared Descion Making (=gedeelde verantwoordelijkheid)-protocol, waarbij een actieve houding van client wordt gevraagd, wordt je bij het opstellen van het behandelplan uitgenodigd zelf de behandeldoelen (op basis van de herstelondersteunende analyse) te formuleren en worden er verschillende keuzeopties gegeven. Voor wat betreft de behandelingen betreft dat de keuze uit face to face to face of blended behandeling. Ook wordt in deze fase de behandelmethode afgesproken.

Binnen de kortdurende GBGGZ behandeling bieden we de volgende zorgproducten:
• Psychodiagnostiek
• Kortdurende psychologische behandeling op basis van
• KOP-model
• Cognitieve gedragstherapie (CGT)
• Acceptance Commitment Therapy (ACT)
• Interpersoonlijke therapie (IPT)
• Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR)
• E-Health

Een uitleg van deze behandelvormen vind je in onze folder.

De zorgvraag en de zwaarte daarvan bepalen welke behandelvormen mogelijk zijn. Tijdens het adviesgesprek geeft de behandelaar advies, maar jij beslist uiteindelijk zelf in overeenstemming met de door jou gewenste veranderingen zoals bepaald in de (hierboven beschreven) intake welke behandeling jij het meest geschikt acht. Ook scheppen we in deze fase realistische verwachtingen over de uitkomst van de behandeling. Samen met de behandelaar worden er concrete, realistische en haalbare doelen, die tijdens de behandeling leidend zijn.

Aan de slag met de psychische klachten

Als zowel jij als de behandelaar het eens zijn over het behandelplan dan gaat de behandeling van start. Daarbij is het altijd de bedoeling er naar toe te werken dat je regie wordt versterkt en je na de behandeling zelfstandig verder kunt. Om te kijken hoe de behandeling verloopt krijg je een tool, namelijk Routine Outcome Monitoring (ROM). Dit is een vragenlijst die ook bij de start van de behandeling is afgenomen en in overleg met jou ook op andere momenten in het behandelproces wordt ingevuld, bijvoorbeeld aan midden en einde. Op basis van de scores kan je het behandelproces zelf monitoren en in overleg met je behandelaar tijdig bijsturen, indien dit nodig is.
Het aantal sessies ligt gemiddeld rond de 8 (doorgaans maximaal 12) en is mede afhankelijk van welke online modules er ingezet zullen worden. De doorlooptijd bedraagt gemiddeld enkele maanden.

Aan het einde van de behandeling

Diezelfde vragenlijst die aan het begin en in de loop van de behandeling door jou is ingevuld, wordt aan het einde van de behandeling ook afgenomen om mede aan de hand daarvan het effect van de behandeling te meten. Ook bespreken we of je je doelen hebt gehaald.

In de afsluitfase wordt er standaard ook een terugvalpreventieplan opgesteld zodat je zelf nadat de behandeling is beëindigd in een vroeg stadium de signalen c.q. symptomen herkent. In het plan staat beschreven hoe je het beste daarmee om kunt gaan, zodat een mogelijke terugval in je klachten kan worden voorkomen.

Nadere uitwerking en toelichting van de verschillende vormen van behandelingen

In het navolgende overzicht worden de profielen van de verschillende psychologische en psychotherapeutische behandelingen besproken, die zijn opgenomen in het zorgaanbod van PsyMens. Ook wordt de indicatie en het format waarin de behandelingen worden gegeven steeds vermeld. Daarnaast verzorgt PsyMens ook farmacotherapie.

Kortdurende psychologische/psychotherapeutische behandelingen
Kortdurende psychologische interventie (KPI) op basis van het KOP-model

(KPI wordt uitsluitend in de generalistische zorg aangeboden)

De huidige opvatting is dat enkelvoudige, licht tot matig (ernstige) psychische stoornissen effectief kunnen worden behandeld met behulp van het KPI-model oftewel kortdurende psychologische interventie. Volgens dit model zijn klachten het resultaat van de wisselwerking tussen de omstandigheden van de patiënt en de manier waarop de patiënt met deze omstandigheden omgaat. Psychische klachten kunnen ontstaan doordat het evenwicht tussen belastende omgevingsfactoren (O) en persoonlijk functioneren (P) uit balans is. Gebleken is dat het toepassen van deze behandelformule resulteert in een sneller doorgronden van problemen, waardoor patiënten sneller in staat zijn hun gedrag en gewoonten aan te passen. Hierdoor trekken de klachten sneller op. Ook vergroot het de zelfredzaamheid van patiënten waardoor de kans op terugval wordt verkleind. Aan de behandeling gaat een grondige analyse vooraf, eventueel aangevuld met een psychodiagnostisch/psychiatrisch onderzoek. Samen met de patiënt wordt op basis daarvan een behandelplan opgesteld.

De behandeling bestaat uit 5 stappen:
1. Introductie en voorbereiding,
2. Overzicht, samenhang en diagnose,
3. Doelen formuleren,
4. Gedragsverandering en
5. Afsluiten en terugvalpreventie.

Deze 5 stappen lenen zich goed voor het 5-gesprekkenmodel of te wel zorgproduct Basis GGZ middel. In de meeste gevallen is er meer nodig, namelijk (maximaal) acht sessies. De sessies worden zoveel mogelijk uit gefaseerd over een periode van 6 tot 8 maanden waardoor de patiënt de gelegenheid krijgt om te oefenen met nieuw verworven gedrag. Dit is conform het doel van de methode die zoveel mogelijk de zelfredzaamheid van de patiënt stimuleert. Hoe groot de intervallen tussen de sessies dienen te zijn, wordt in gezamenlijkheid door de patiënt en therapeut bepaald.

Indicatie: Milde psychische klachten
Format: Individueel

Cognitieve gedragstherapie (CGT)

(CGT wordt zowel in de generalistische als de specialistische zorg aangeboden)

Bij gedragstherapie ligt de nadruk op het wijzigen van gedragspatronen die emotionele problemen in stand houden. Bij cognitieve therapie ligt de nadruk op het wijzigen van de manier van denken die patiënten hanteren.

Cognitieve gedragstherapie is sterk gericht op de actualiteit. In de therapie gaat het vooral over moeilijkheden die in het heden spelen. De therapie stoelt op een open en gelijkwaardige samenwerkingsrelatie tussen therapeut en patiënt. De therapeut werkt veel met oefeningen en huiswerk. De behandelingen zijn klacht- of probleemgericht en kortdurend van opzet.

Cognitieve gedragstherapie is een geïntegreerde behandeling die de afgelopen tien tot vijftien jaar is voortgekomen uit gedragstherapie en cognitieve therapie. Uit onderzoek is gebleken dat beide methoden van waarde zijn en dat zij heel goed in combinatie met elkaar kunnen worden toegepast. Binnen deze combinatie, de cognitieve gedragstherapie (CGT), ligt de nadruk soms meer op de manier van denken en interpreteren van de patiënt, soms meer op de manier van doen en laten. In andere gevallen werkt men gelijktijdig aan beide aspecten.

Indicatie: Geschikt voor mensen met lichte tot ernstige depressieve klachten. De effectiviteit van CGT is in veel gecontroleerde studies aangetoond. Effectief bevonden voor het terugdringen van depressie. Er zijn aanwijzingen dat het effect van CGT langer beklijft dan dat van psychofarmacotherapie (Cuijpers et al., 2013).

Format: Individueel en groepstherapie

Acceptance and Committment Therapy (ACT)/ Mindfulness

(ACT wordt zowel in de generalistische als de specialistische zorg aangeboden)

Bij ACT worden de belangrijkste principes van de cognitieve gedragstherapie gecombineerd met meditatie en aandachtsoefeningen (Mindfulness) waardoor ondermijnende negatieve denkpatronen, die depressie en angst uitlokken of in standhouden, eerder worden herkend en los gelaten kunnen worden. Deze psychotherapeutische methode is ontwikkeld door Segal, Willems & Teasdale. Uit de resultaten van hun onderzoek (1992) bleek dat mensen met een recidiverende depressie en/of angststoornis meer dan mensen die niet aan een depressie of angststoornis hebben geleden bij normale stemmingswisselingen niet alleen sterke negatieve gedachten hebben maar ook de neiging hebben er eindeloos over te piekeren. Milde en voorbijgaande stemmingen escaleren daardoor tot ernstige en ondermijnende depressieve stemmingen. Er ontstaat een vicieuze cirkel waardoor de depressie in stand blijft. Het doel van ACT of “Mindfulness” is het doorbreken van de vicieuze cirkel. De nadruk van de behandeling ligt op het herkennen van negatieve denkpatronen en het leren loslaten ervan door meditatie en aandachtsoefeningen.

Terugvalpreventieplan:
Een belangrijk onderdeel van de behandeling is het maken van een actieplan gebaseerd op eerder geregistreerde zowel negatieve als positieve ervaringen. Dit actieplan kunnen patiënten toepassen op het moment dat ze een sombere stemming hebben. Op deze wijze leren ze eerder een depressie herkennen én voorkomen.

Indicatie: ACT is in het bijzonder geschikt voor mensen met langdurende c.q. recidiverende angst- of depressieve stemmingsklachten. De effectiviteit van ACT in het terugdringen van angst- en depressieve stemmingsstoornissen is aangetoond en die lijkt gelijk te zijn aan CGT (Teasdale et al., 2002; Forman et al., 2007; Pull, 2009).

ACT is ook effectief bevonden bij het terugdringen van angstige en depressieve stemming bij oncologie patiënten (Feros et al., 2013).

Format: Individueel en groepstherapie

Interpersoonlijke Therapie (IPT)

(IPT wordt zowel in de generalistische als de specialistische zorg aangeboden)

Interpersoonlijke psychotherapie (IPT) is een kortdurende, focale, steunende gesprekstherapie specifiek ontworpen voor de behandeling van ambulante depressieve patiënten. Naast depressie wordt IPT ook toegepast bij boulimie. IPT is opgenomen in de richtlijnen voor de behandeling van depressie en van eetstoornissen. Daarnaast worden inmiddels verschillende andere psychische stoornissen ook met IPT behandeld.

IPT is gebaseerd op de gedachte dat veranderingen in het aantal of de aard van belangrijke relaties een depressie kunnen uitlokken bij mensen die daar gevoelig voor zijn.

In de behandeling worden één of hooguit twee probleemgebieden uitgekozen om de behandeling op te richten. Bij IPT heeft dit probleem altijd te maken met recente veranderingen in relaties met belangrijke anderen.

Indicatie: IPT is ontwikkeld door Gerald Klerman en Myrna Weissman in de VS. In een groot aantal onderzoeken is inmiddels aangetoond dat IPT werkzaam is bij de behandeling van depressie bij volwassenen, maar ook bij adolescenten (Bernecker et al., 2014; Mufson et al., 2004). Onderzoek naar de toepassing van een groot aantal andere stoornissen is op dit moment gaande.

Format: individueel en groepstherapie

Kortdurende Psychoanalytische Steungevende Psychotherapie (KPSP)

(KPSP wordt uitsluitend in de specialistische zorg aangeboden)

Kortdurende Psychoanalytische Steungevende Psychotherapie (KPSP) is een psychoanalytische behandeling voor mensen die kampen met chronische of telkens terugkerende stemmingsklachten en kwetsbaarheden in de persoonlijkheid. De nadruk ligt op het bereiken van verbetering in het heden, waarbij steeds wordt onderzocht welke belemmerende ervaringen uit het verleden hierop van invloed zijn. Hierdoor verkrijgen patiënten meer inzicht in zichzelf en het leven dat zij leiden. Zij leren ook ondermijnende gedachten, onverwerkte emoties en negatieve verwachtingen, die kunnen bijdragen aan sombere c.q. depressieve gevoelens, te herkennen.

Het doel van KPSP is in de eerste plaats dat de stemmingsklachten verdwijnen. Maar aangezien KPSP niet alleen op de symptomen gericht is, verandert tijdens de behandeling ook vaak de wijze waarop iemand naar zichzelf en anderen kijkt en daardoor verbetert dus de kwetsbaarheid voor stemmingsklachten op de langere termijn.

Indicatie: De effectiviteit van deze vorm van psychotherapie is in verschillende wetenschappelijke studies aangetoond met name voor mensen met depressie met en zonder persoonlijkheidsproblematiek. Het effect van KPSP blijkt bij depressie beter te zijn dan een behandeling met medicatie alleen.

Format: Individueel

Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR)

(EMDR wordt zowel in de generalistische als de specialistische zorg aangeboden)

EMDR is een kortdurende therapievorm. Als het gaat om een trauma na een eenmalige ingrijpende gebeurtenis dan zijn mensen vaak al na enkele zittingen in staat om de normale dagelijkse bezigheden weer op te pakken.

De therapeut zal vragen aan de gebeurtenis terug te denken inclusief de bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens. Eerst gebeurt dit om meer informatie over de traumatische beleving te verzamelen. Daarna wordt het verwerkingsproces opgestart. De therapeut zal vragen de gebeurtenis opnieuw voor de geest te halen. Maar nu gebeurt dit in combinatie met een afleidende stimulus. Doorgaans zal dat de hand van de therapeut zijn. De therapeut zal vragen de aandacht hierop te richten en daarna de hand op ongeveer 30 centimeter afstand, voor het gezicht langs, heen en weer bewegen. Na elke set wordt er even rust genomen. De therapeut zal de patiënt dan vragen wat er in gedachten naar boven komt.

De EMDR procedure brengt doorgaans een stroom van gedachten en beelden op gang, maar soms ook gevoelens en lichamelijke sensaties. Vaak verandert er wat. De patiënt wordt na elke set oogbewegingen gevraagd zich te concentreren op de meest opvallende verandering, waarna er een nieuwe set volgt.

De aangeboden sets oogbewegingen zullen er langzamerhand toe leiden dat de herinnering haar kracht en emotionele lading verliest. Het wordt dus steeds gemakkelijker om aan de oorspronkelijke gebeurtenis terug te denken. In veel gevallen veranderen ook de herinneringsbeelden zelf en worden ze bijvoorbeeld waziger of kleiner. Maar het kan ook zijn dat minder onprettige aspecten van dezelfde situatie naar voren komen. Een andere mogelijkheid is dat er spontaan nieuwe gedachten of inzichten ontstaan die een andere, minder bedreigende, betekenis aan de gebeurtenis geven. Deze effecten dragen ertoe bij dat de schokkende ervaring steeds meer een plek krijgt in de levensgeschiedenis van de persoon.

Indicatie: EMDR is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van traumatische ervaringen. Dit kan zijn een schokkende ervaring, zoals een verkeersongeval of een geweldsmisdrijf, maar ook voor andere ervaringen die veel invloed hebben gehad op de ontwikkeling van iemands leven. Hierbij kan gedacht worden aan pesterijen, trauma’s of krenkingen in de jeugd, die in het hier-en-nu nog steeds invloed hebben.

Format: individueel

Affect Fobie Therapie (AFT)

(AFT wordt uitsluitend in de specialistische zorg aangeboden).

Affect Fobie Therapie (AFT) is geschikt voor mensen die bang zijn voor gevoelens en emoties. Zo zijn ze bijvoorbeeld bang voor het voelen van verdriet. Als gevolg daarvan kunnen ze afwerend en boos reageren. In deze therapie leren ze dit afweergedrag herkennen, loslaten en veranderen, zodat ze vrijer kunnen leven en keuzes kunnen maken die bij hen passen.

Gevoelens zijn vitale signalen die sturing geven in het leven, zij vormen de motiverende kracht achter ons denken en handelen. Als een kind in de loop van zijn ontwikkeling aanvoelt dat bepaalde gevoelens niet geaccepteerd worden, zal hij deze verdringen. De gevoelens raken verbonden met negatieve betekenissen en brengen angst of schuldgevoelens teweeg. Als volwassene is hij of zij niet meer in staat zijn of haar gevoelens op een adaptieve wijze te uiten. Er ontstaat een conflict tussen de gevoelens en de daarmee geassocieerde angst.

McCullough noemt deze angst voor gevoelens een affectfobie: een angst voor verlangens en gevoelens in de persoon. Volgens de cognitieve gedragstherapie kunnen externe fobieën met behulp van systematische desensitisatie (respons preventie, exposure en angstregulatie) succesvol behandeld worden. Affect Fobie Therapie heeft als doel patiënten te helpen de afgeweerde gevoelens weer toe te laten en te leren hanteren. Dit werkt activerend en motiverend. Patiënten worden bewuster gemaakt van hoe ze zichzelf ervaren, ook in een relatie tot anderen. Een belangrijk onderdeel is dat ze leren accepteren dat ze anders kunnen denken en voelen. Vervolgens leren ze hun gevoelens te beleven en te uiten in het dagelijks leven.

Indicatie: Uit onderzoek is gebleken dat AFT vooral goed helpt bij mensen die emotionele confrontaties uit de weg gaan. Het helpt hen om zichzelf beter te begrijpen en minder vermijdend te zijn. AFT is effectief bij patiënten met depressie, angstproblematiek en cluster C-persoonlijkheids-problematiek. Dit is in verschillende goed gecontroleerde onderzoeken aangetoond.

Format: Individueel en groepstherapie

Systeemtherapie

(Systeemtherapie wordt uitsluitend in de specialistische zorg aangeboden).

Kenmerkend voor partnerrelatie en gezinstherapie is dat beide partners of het gezin samen in therapie zijn.

Tegenwoordig worden relatietherapie en gezinstherapie ook wel systeemtherapie genoemd en heet de therapeut systeemtherapeut. Ieder mens maakt deel uit van verschillende sociale systemen, zoals het gezin van herkomst, de partnerrelatie, de familie, de woonbuurt of het werk. De systeemtherapeut beschouwt en behandelt problemen van individuen niet als op zichzelf staand, maar plaatst ze steeds in sociaal verband. In de therapie gaat het over de invloed die problemen van een gezinslid of partner hebben op de anderen in het systeem en hoe deze anderen de problemen van de aangemelde patiënt beïnvloeden.
De systeemtherapeut gaat op zoek naar patronen in interacties die het problematische gedrag of de problematische relatie in stand houden. De nadruk van de therapie ligt op het veranderen van deze patronen. Welke systemen bij de behandeling betrokken worden, wordt bepaald in overleg met de patiënt.

Indicatie: Relatieconflicten en relatiepathologie ten gevolge van of samenhangend met psychische aandoening van een of beide partners, of binnen het gezinssysteem, ook als reactie op emotioneel ontregelende life-events.

NB. Partnerrelatietherapie is niet verzekerde zorg.

Format: Partners en gezinsleden

E-health behandelingen en e-health modules

(E-health wordt zowel in de generalistische als de specialistische zorg aangeboden).

E-health behandelingen:
Er zijn complete E-health behandelingen beschikbaar voor de meest voorkomende psychische stoornissen. In overeenstemming met de productgroepen van de GBGGZ zijn ook de E-health behandelingen kort, gemiddeld of intensief. De behandelingen zijn voor een deel begeleid en voor een deel onbegeleid. In principe worden er drie soorten contact onderscheiden, namelijk onbegeleid contact online, begeleid contact online en face-to-face contact. De intensiteit en frequentie van het contact met de behandelaar hangt af van het zorgproduct dat wordt ingezet. Zo is bij de productgroep kort met name sprake van onbegeleid contact en is het face-to-face contact beperkt tot twee momenten, namelijk intake en advies en afsluiting van de behandeling. Dit aantal neemt toe bij de producten middel en intensief.

E-health modules:
Daarnaast zijn er E-health modules die kunnen worden ingezet ter ondersteuning van een behandeling vanuit zowel de GBGGZ als de SGGZ. De modules bestaan uit enkele sessies (circa twee tot vijf), waarop de behandelaar feedback geeft. Deze online sessies kunnen worden afgewisseld of deels worden vervangen door face-to-face contact. Zowel de E-health modules als de behandelingen zijn gebaseerd op de principes van de cognitieve gedragstherapie.

Indicatie: E-behandelingen: milde psychische problematiek, E-modules: Aanvulling op de psychologische of psychotherapeutische behandeling

Format: Individueel

Intensieve, langdurende vormen van psychotherapie

Als één van de beschikbare mogelijkheden voor kortdurende psychotherapie niet is geïndiceerd, wordt een interventietype geselecteerd dat meestal een langdurend behandelingstraject doorloopt. Vaak worden deze methoden van psychotherapie toegepast bij complexe persoonlijkheidsproblematiek. .

Hieronder volgt een beschrijving van de volgende interventietypes:
• Psychoanalytische psychotherapie (PPT)
• Groepsanalytische psychotherapie (GAP)
• Mentalization Based Treatment (MBT)
• Transference Focused Psychotherapy (TFP)
• Schematherapie (ST)
• Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) – Deze vorm van behandelen is met name bedoeld voor complexere en meervoudige trauma’s en met name gericht op het versterken van het zelfgevoel, -beleving en –beeld. Zie voor nadere uitleg EMDR bij de kortdurende vormen van psychotherapie onderdeel EMDR
• Farmacotherapie

Psychoanalytische psychotherapie (PPT)

(PPT wordt uitsluitend in de specialistische zorg aangeboden)

Psychoanalytische therapie is een vorm van psychotherapie gericht op het betekenis geven aan en ontwikkelen van de innerlijke wereld van de patiënt. Het gaat om het verhelderen van de achtergrond en betekenis van psychische problemen die het dagelijks functioneren van mensen aantasten en hen hinderen in hun relaties. Het gaat ook om het opbouwen van een innerlijke wereld van gedachten, gevoelens en fantasieën waardoor mensen greep krijgen op hun doen en laten. Het gaat altijd over de manier waarop mensen impliciet of expliciet omgaan met zichzelf en de ander.

Samen met de therapeut ontdekt de patiënt achterliggende gedachten en gevoelens – zoals angst, schaamte, onzekerheid en schuld – die vaak minder bewust zijn, hun wortels in het verleden hebben en leiden tot herhalingspatronen. Soms gaat het ook om het verhelderen en onder woorden brengen van gedrag dat in het geheel niet bewust is en dat ook niet eerder geweest is.

Indicatie: Psychoanalytische psychotherapie is effectief bevonden in het terugdringen van depressie bij patiënten met en zonder persoonlijkheidsproblematiek.

Groepsanalytische psychotherapie (GAP)

(GAP wordt uitsluitend in de specialistische zorg aangeboden).

Groepsanalytische psychotherapie streeft ernaar de patiënt door doorleefd inzicht in zichzelf, in staat te stellen zich te bevrijden van irrationele en zelf beperkende gedachten, gevoelens en gedragingen. Bij groepstherapie is echter niet alleen de band met de behandelaar een therapeutisch middel, maar ook de zich ontwikkelende relatie met de groep medepatiënten. In de groep gaat de patiënt verschillende aspecten van zichzelf beter leren kennen door de wisselwerking tussen zichzelf en de andere deelnemers. Er ontstaat daardoor een herkenning met anderen maar ook een duidelijker beeld over wie de patiënt zelf is.

Indicatie: Groepspsychotherapie is een geschikte vorm van behandeling als de problemen van de patiënt zich aftekenen in de relatie met anderen, vaak in combinatie met een stagnatie in de ontwikkeling van de persoonlijke identiteit. Ook patiënten die toenemend vast zijn gaan zitten in een rigide karakterpantser kunnen van deze vorm van psychotherapie veel baat ondervinden.

Mentalization Based Treatment (MBT)

(MBT wordt uitsluitend in de specialistische zorg aangeboden).

Mentalization Based Treatment (MBT) is een bewezen effectieve, intensieve, psychotherapeutische en geprotocolleerde behandelvorm primair gericht op patiënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS).

MBT is in de jaren negentig van de vorige eeuw ontwikkeld door Bateman en Fonagy in Londen en gebaseerd op de uitgangspunten van de hechtingstheorie. Patiënten met een BPS hebben vanwege de combinatie van aanleg en ongunstige vroegere gezinsomstandigheden niet geleerd om te leren mentaliseren en kunnen daarom last hebben van een scala aan klachten en problemen (zie onder indicatie). Het accent van de behandeling ligt daarom op het leren mentaliseren, het verwoorden van vooral gevoelens en gedachten bij zichzelf en anderen. Als een patiënt daartoe in staat is, hoeft zij/hij niet meer overmatig middelen te gebruiken, zichzelf te beschadigen of een suïcidepoging te doen, zich impulsief te gedragen dan wel te boos te worden en een speelbal van haar/zijn eigen emoties te zijn.

Binnen de behandeling is het van groot belang om een veilige hechting tot stand te brengen waarbinnen kan worden gewerkt. Continuïteit van zorg is hiervoor een noodzakelijke voorwaarde. Aangezien patiënten met een BPS de neiging kunnen hebben om hun behandeling plotseling te willen beëindigen, wordt er binnen de MBT naast de psychotherapie ruimschoots aandacht besteed aan de afwezigen door telefonisch contact en indien noodzakelijk outreachende zorg.

De behandeldoelen worden opgehangen aan de volgende vijf thema’s:

• Committeren van de patiënt aan de behandeling;
• Verminderen van algemene psychiatrische symptomen, met name depressie en angst; Verbeteren van persoonlijke relaties en zelfbeeld;
• Verminderen van zelfdestructief gedrag en suïcidepogingen;
• Verbeteren van sociaal maatschappelijk functioneren.

Indicatie: Mensen met ernstige emotionele en/of psychische klachten die samenhangen met een borderline persoonlijkheidsstoornis. Deze stoornis kan leiden tot ernstige beperkingen in het dagelijks functioneren. De problematiek kenmerkt zich door sterke 27 stemmingswisselingen en impulsief gedrag. Daarnaast kunnen zich vele andere psychische verschijnselen voordoen, zoals angsten, depressieve klachten, woedeuitbarstingen, moeilijk contacten kunnen leggen of relaties kunnen behouden, weinig zelfvertrouwen, overgevoeligheid voor kritiek, zwart-wit denken en moeilijk alleen kunnen zijn. Er is ook vaak sprake van zelfdestructief gedrag. Voorbeelden hiervan zijn alcoholen drugsmisbruik, eetstoornissen, dreigen met zelfdoding en opzettelijke zelfverwonding.

Format: Individuele- of groepstherapie of een combinatie van beide

Transference Focused Psychotherapy (TFP)

(TFP wordt uitsluitend in de specialistische zorg aangeboden)

Transference Focused Psychotherapy (TFP) is geschikt voor mensen met persoonlijkheidsproblematiek die zich uit in problemen met hun identiteit en relaties. Deze problemen bestaan meestal uit conflicten in relaties met anderen en uit de snelle wisselingen in het beeld wat iemand van zichzelf en van anderen heeft. Hierdoor kunnen angst- en stemmingsklachten ontstaan.

Indicatie: TFP is effectief bevonden in het terugdringen van depressie, angst, en oncontroleerbare agressie en/ of zelfbeschadigend gedrag (als vreetbuien en middelen-misbruik) bij patiënten met een (borderline-) persoonlijkheidsstoornis.

Format: Individueel

Schematherapie (ST)

(ST wordt uitsluitend in de specialistische zorg aangeboden).

Schematherapie is een vorm van psychotherapie die mensen met terugkerende angst- en depressieve klachten, persoonlijkheidsproblemen en/of trauma in de voorgeschiedenis in staat stelt weer nieuwe wegen uit te proberen en zichzelf tot ontwikkeling te brengen. Schematherapie is een vorm van integratieve psychotherapie bestaande uit cognitieve gedragstherapeutische- en experiëntiele (ervaringsgerichte) technieken. Deze therapie is ontwikkeld door Jeffrey Young en zijn collega’s. Het richt zich op het weer op gang brengen van de vaak gestagneerde ontwikkeling, zodanig dat de verschillende terreinen van het leven zoals werken, studeren, vrije tijd, vriendschappen en intieme relaties zo zinvol mogelijk ingevuld kunnen worden. De behandeling wordt individueel of in combinatie met groepstherapie gegeven. Het zorgt voor inzicht, verwerking van achterliggende (traumatische) levenservaringen en het aanleveren van meer effectieve manieren van voelen, denken en doen.

Indicatie: Schematherapie is effectief bevonden voor mensen met een depressieve stemmingsstoornis en voor mensen met persoonlijkheidsstoornissen in het algemeen en bij mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis in het bijzonder….

Format: Individuele- of groepstherapie of een combinatie van beide

Farmacotherapie

(Farmacotherapie wordt aangeboden in de specialistische zorg).

Farmacotherapie maakt onderdeel uit van de multidisciplinaire behandeling. De psychiater stelt samen met de patiënt tijdens een psychiatrisch consult de indicatie voor het starten van medicatie vast en evalueert regelmatig het effect van de voorgeschreven medicatie en stelt deze in overleg met de patiënt zo nodig bij. Het kan ook het zo zijn dat iemand al met medicatie is ingesteld voor de start van de behandeling bij PsyMens. Medicatie kan een ondersteuning bieden voor de psychotherapie.

Indicatie: Medicatie kan ingezet worden voor uiteenlopende psychiatrische stoornissen waaronder:

• Aandachtstekortstoornissen al dan niet met hyperactiviteit en impulsiviteit (ADHD en ADD)
• Angststoornissen (zoals de gegeneraliseerde angststoornis, de paniekstoornis en de sociale fobie)
• Autismespectrumstoornissen
• Depressieve- en bipolaire-stemmingsstoornissen
• Obsessieve-compulsieve en verwante stoornissen (zoals de dwangstoornis en overmatig piekeren
• Eetstoornissen (anorexia en boulimia nervosa en de eetbuistoornis)
• Persoonlijkheidsstoornissen (vooral gericht op stemmingswisselingen, impulsiviteit, woedebuien en achterdocht/wantrouwen)
• Psychotische stoornissen
• Psychotrauma- en stressorgerelateerde stoornissen (zoals de posttraumatische stressstoornis)
• Slaap-waakstoornissen

Format: Medicamenteuze behandeling vindt meestal in combinatie met psychotherapie plaats.

Wanneer de intake onvoldoende helderheid verschaft over de aard en ernst van de aanwezige problematiek, krijgt u een psychodiagnostisch onderzoek aangeboden. Het psychodiagnostisch onderzoek bestaat uit drie onderdelen: 

  •   de onderzoeksfase
  •   het indicatieoverleg
  •   het adviesgesprek

Elk psychodiagnostisch onderzoek bestaat uit een aantal deelonderzoeken, afgestemd op de specifieke problematiek. Voor elke stoornis zijn onderzoekshandleidingen ontwikkeld die bestaan uit verschillende deelonderzoeken. De onderzoeken worden zoveel mogelijk door één onderzoeker afgenomen. Soms is het belangrijk dat wij informatie inwinnen bij uw huisarts, een voormalige behandelaar of andere betrokkenen. Als onze hulpverleners contact met hen opnemen, doen zij dit uiteraard altijd in overleg met u en met schriftelijke toestemming van u. Lees meer over vertrouwelijkheid.

De informatie van gesprekken die met u en – in geval het uw kind betreft – met uw kind zijn gevoerd en de resultaten van eventueel het aanvullende psychodiagnostisch onderzoek worden in het multidisciplinaire patiëntoverleg besproken. Op basis daarvan worden conclusies en behandeladviezen geformuleerd, die in een overzichtelijk rapport worden beschreven. De resultaten en adviezen voor verdere behandeling worden met u besproken.

U beslist zelf of u dit advies opvolgt en of u de behandeling start of niet. De hulpverlener zal vervolgens met u doornemen wat op dat moment de voornaamste klachten zijn en aan welke doelen gewerkt gaat worden. Deze afspraken worden vastgelegd in een behandelplan. Vanaf dat moment start(en) de behandeling(en).

Voor meer informatie over hoe het behandeltraject is opgebouwd, verwijzen we u naar punt 15, 16 en 17 van ons kwaliteitsstatuut.

Is uw kind 12 jaar of ouder, dan moet hij of zij ook toestemming geven voor de behandeling. Vanaf 16 jaar mag uw kind – ook zonder u – zelf beslissen over de behandeling. 

Om u en/of uw kind van goede zorg te kunnen voorzien, kan het nodig zijn dat wij informatie uitwisselen met uw verwijzer. Voor meer informatie over dit onderwerp verwijzen we u naar punt 17 uit ons kwaliteitsstatuut.

Afhankelijk van de aard en de ernst van uw klachten of die van uw kind kunnen er verschillende soorten behandeling ingezet worden, zoals:

  • Kortdurende gesprekstherapie (individueel of in een groep)
  • Psychotherapie (individueel of in een groep)
  • Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR)
  • Medicamenteuze behandeling
  • Relatie- en (Gezins-)systeemtherapie
  • E-health  

Voor kinderen en jongeren o.a.:

  • Kortdurende behandeling gericht op gedrags- en sociaal emotionele problemen
  • Psychotherapie
  • Ouderbegeleiding
  • Speltherapie
  • Dyslexie behandeling, ook ernstige enkelvoudige dyslexie
  • Medicamenteuze behandeling
  • Diverse cursussen voor ouders (ADHD, autisme)
  • E-health  

PsyMens heeft een eigen goed beveiligde web omgeving voor het inzetten van E-Health en een ruim aanbod in behandelingen voor zowel Volwassenen als Kind en Jeugd. E-Health modules kunnen worden ingezet ter ondersteuning van een behandeling vanuit zowel de GBGGZ als de SGGZ. De modules bestaan uit enkele sessies (2-5), waarop de behandelaar feedback geeft. Deze online sessies kunnen worden afgewisseld of deels worden vervangen door face-to-face contact. Deze aanpak intensiveert de behandelingen en daarmee het eindresultaat. De modules zijn overwegend gebaseerd op principes van de cognitieve gedragstherapie. Een volledig overzicht van ons E-health zorganbod is hier te vinden. 

Een volledig overzicht van ons zorgaanbod vindt u ook in onze brochures Zorgaanbod Volwassenen en Zorgaanbod Kind en Jeugd. Indien u meer wilt weten over welke werkwijze wij hanteren, verwijzen wij u naar punt 16 van ons kwaliteitsstatuut.

De zorgverleners van PsyMens handelen volgens zorgstandaarden en richtlijnen.

De visie van PsyMens op behandelingen binnen de geestelijke gezondheidszorg omvat een aantal belangrijke aspecten/onderdelen, waaronder het uitgangspunt dat deze “evidence based” dienen te zijn: PsyMens streeft er naar zoveel mogelijk diagnostische- en behandelmodaliteiten aan te bieden die of “evidence based” zijn (op basis van de meest recentelijke wetenschappelijke inzichten waarbij steeds de Landelijke Multidisciplinaire Richtlijnen tevens als leidraad hebben gediend) of “consensus based”. 

Daarnaast werkt PsyMens vanuit kwaliteitsoverwegingen met door haar ontwikkelde zorgprogramma’s. PsyMens streeft er naar zoveel mogelijk het totale behandelaanbod, zorgprocedures- en processen in zorgprogramma’s en daarbij behorende zorgpaden te beschrijven zonder daarbij de zorg per patiënt te verschralen of te verengen.  

Hierbij wordt gebruikt gemaakt van zorgstandaarden en generieke-modules. 

Een overzicht van de zorgstandaarden van waaruit PsyMens werkt treft u aan op www.ggzstandaarden.nl/zorgstandaarden. Voor een aantal Generieke modules die worden gehanteerd verwijzen we u naar de website www.ggzstandaarden.nl/generieke-modules

Het gaat bij deze laatste met name om de volgende modules: 

  • Comorbiditeit
  • Daginvulling en participatie
  • Herstelondersteuning
  • Samenwerking en ondersteuning naasten van mensen met psychische problematiek
  • Zelfmanagement
  • eHealth

De behandeling vindt meestal plaats in de vorm van gesprekken. Deze gesprekken duren ongeveer 60 minuten. De behandelingen zijn ambulant, wat betekent dat u regelmatig (wekelijks, een keer per twee weken of maandelijks) komt voor een afspraak met uw hulpverlener. De duur van de behandeling is afhankelijk van de klachten, waarbij we als stelregel hebben dat we kortdurend behandelen als het kan en langdurende behandelingen inzetten als het nodig is.

Soms is het van toegevoegde waarde om naasten bij de behandeling te betrekken. Dat doen we dan in overleg. Een naaste heeft veel kennis en ervaring over en met de omgang met zijn of haar partner, vriend(in) of familielid. Deze informatie kan voor de behandeling van belang zijn. Als de patiënt én de naaste het wenselijk vinden, organiseren wij een gesprek tussen de patiënt, de naaste en de behandelaar. Meer informatie vindt u in onze folder Familiebeleid.

PsyMens is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 8.30 en 17.00 uur. Mocht u zich buiten deze tijden, op feestdagen of in het weekend, in een crisissituatie bevinden dan verzoeken wij u dringend contact op te nemen met uw huisarts of de huisartsenpost.

Minimaal een keer per half jaar evalueren de hulpverleners de behandeling in het multidisciplinaire team, en ook met u. In deze evaluatie komen onder andere uw waardering van de inhoud en het resultaat van de behandeling (van u en van uw kind) aan bod én de wijze waarop u het contact met de hulpverlener gedurende de behandeling ervaart.

Onze organisatie verricht onderzoek om de zorg voortdurend te verbeteren en te beoordelen of de ingezette behandeling voldoende helpt én of deze naar tevredenheid verloopt. Dit noemen wij ‘Routine Outcome Monitoring’ oftewel ‘ROM-metingen’. Hierover vertelt uw behandelaar u meer.

Aandacht voor de cliënt staat centraal. PsyMens vindt het belangrijk om te weten of u tevreden bent over de behandeling of begeleiding die u van ons ontvangt. Hiervoor voeren wij doorlopend een klanttevredenheidsonderzoek uit met behulp van een specifieke landelijk ontwikkelde vragenlijst, de “Consumer Quality Index Geestelijke Gezondheidszorg en Verslavingszorg (ambulant)”, afgekort CQI. Hierin wordt aan cliënten, die in behandeling zijn of in behandeling zijn geweest, onder andere gevraagd naar hun mening over:

de ontvangen informatie;
de mate van inspraak in de behandeling;
de bejegening door de hulpverlener;
de deskundigheid;
keuzevrijheid;
resultaat van de behandeling

Daarnaast wordt de cliënt gevraagd om een rapportcijfer te geven over de gehele behandeling en eventuele suggesties te doen. 

De uitkomsten van dit onderzoek vormen een goede weerspiegeling van de kwaliteit van onze zorg- en dienstverlening en hoe we dit met uw hulp kunnen verbeteren. 

Resultaat van de tevredenheidsmeting 2023

Tijdens het tevredenheidsonderzoek wordt er aan onze patiënten gevraagd om ons een rapportcijfer te geven. In 2023 was dat een gemiddelde van 8,67 (op een schaal van 10). Een stijging van circa 0,1 ten opzichte van het al mooie resultaat in 2022. Dit maakt ons enorm trots! Laatstgenoemde cijfers hebben betrekking op volwassenenzorg. Voor kinderen kwamen we uit op een gemiddelde van 8,25 in 2023 en een 8,1 in 2022.

Naast het algemene rapportcijfer, worden er vragen gesteld over bejegening, informatie over de behandeling, de mate waarin samen beslist wordt over de behandeling, de uitvoering van de behandeling, het contact, de informatie over cliëntorganisaties, het betrekken van naasten bij de behandeling, het bespreken van de ROM-resultaten en de bijwerkingen van medicijnen.

De beoordelingen op bejegening (4,87 op een schaal van 5) en uitleg van de behandeling (4,78 op een schaal van 5) zijn hoger dan die over 2022. Deze hoge beoordelingen maken ons erg tevreden.

De beoordeling over de uitleg van de voor-en of nadelen van de behandelingen die er voor de klachten zijn (4,24 op een schaal van 5) blijft hierbij achter en spoort ons aan om hier extra aandacht aan te geven.

Stijgingen in waardering hebben plaatsgevonden bij onder andere de informatieverstrekking over de behandeling zelf en de informatieverstrekking over cliëntorganisaties. Een lichte daling heeft plaatsgevonden ten aanzien van de beoordeling of er makkelijk contact kan worden opgenomen met de behandelaar. We zullen hier uiteraard aandacht aan gaan besteden.

De waardering over het bespreken van ROM resultaten en de uitvoering van de behandeling waren over 2022 licht gedaald, maar inmiddels weer gestegen tot (bijna) het niveau van 2021.

Ondanks dat dit mooie uitslagen zijn, zullen wij er in 2024 alles aan doen om de tevredenheid op deze punten weer te verhogen.

Voor de volledige CQI 2023 klikt u hier.

Indien u meer informatie wilt over hoe wij onze behandeleffecten en cliëntervaringen meten, verwijzen we u naar punt 16c en 16e in ons kwaliteitsstatuut.

Als er na afsluiting van de behandeling sprake is van crisis of terugval adviseren wij u dringend contact op te nemen met uw huisarts of de huisartsenpost. Hier zal naar bevind van zaken worden gehandeld.  

In geval van terugval – zonder dat er sprake is van een crisissituatie – kunt u contact opnemen met de huisarts. Deze zal beoordelen of u/uw kind opnieuw verwezen wordt, en zo ja, naar welke zorgaanbieder. Uiteraard kunt u of de huisarts hierover ook met PsyMens contact opnemen.

Per 1 januari 2017 zijn alle aanbieders van ‘geneeskundige ggz’, dat wil zeggen generalistische basis- ggz en gespecialiseerde ggz binnen de Zorgverzekeringswet, verplicht een kwaliteitsstatuut openbaar te maken. Klik hier voor ons kwaliteitsstatuut.